1. Μέσα μας διεξάγεται ἕνας νοητός πόλεμος, πού εἶναι πιό φοβερός ἀπό τόν αἰσθητό πόλεμο. Καί πρέπει ὁ ἐργάτης τῆς εὐσέβειας νά τρέχει γιά νά φτάσει στό τέρμα (πρβλ.Φιλιπ. γ' 14), γιά νά θησαυρίσει τελείως μές στήν καρδιά του, σάν μαργαριτάρι ἤ πολύτιμο λίθο, τήν μνήμη τοῦ Θεοῦ (πρβλ. Ματθ. ιγ' 44-46). Καί εἶναι ἀνάγκη νά τά παρμερίζουμε ὅλα, ἀκόμη καί τό σῶμα μας, καί αὐτή τήν πρόσκαιρη ζωή μας νά καταφρονοῦμε, γιά νά ἀποκτήσουμε στήν καρδιά μας μόνο τόν Θεό. Διότι, "ἀρκεῖ - λέγει ὁ θεῖος Χρυσόστομος - νά βλέπει κανείς μέ τό νοῦ του τόν Θεό, γιά ν' ἀφανίσει τούς πονηρούς (δαίμονες)".
2. Ὅσοι, λοιπόν, ἀποφάσισαν νά ἀγωνιστοῦν στή ζωή τους τό νοητό πόλεμο, ὀφείλουν νά ἐπιλέγουν ἀπό τίς θεῖες Γραφές ἐργασίες πνευματικές καί νά τίς τοποθετοῦν πάνω στό νοῦ τους σάν ἄλλα ὑγιεινά ἔμπλαστρα. Καί από τό πρωί, ὅπως λέγει (ὁ Δαβίδ), πρέπει νά φυλάσσουμε μέ ἀνδρεία καί ἀποφασισστικότητα τήν πύλη τῆς καρδιᾶς μας, καί νά θανατώνουμε μέ τή φύλαξη τοῦ νοῦ ὅλους τούς ἁμαρτωλούς τῆς γῆς (Ψάλμ. ρ' 8), δηλ., τούς ἐμπαθεῖς λογισμούς καί μέ τήν ἔκσταση καί δύναμη τῆς πιστῆς μνήμης τοῦ Θεοῦ, νά κόβουμε τά κεφάλια τῶν δυναστῶν (Ἀββ. γ' 14-τίς δαιμονικές προσβολές) καί τίς ἀρχές τῶν δαιμονικῶν λογισμῶν.
"εἰς τὰς πρωίας ἀπέκτεινον πάντας τοὺς ἁμαρτωλοὺς τῆς γῆς
τοῦ ἐξολοθρεῦσαι ἐκ πόλεως Κυρίου πάντας τοὺς ἐργαζομένους τὴν ἀνομίαν".
(Ψάλμ. ρ' 8)
Διότι γνωρίζουμε, βέβαια, ὅτι καί στούς νοητούς (πνευματικούς) ἱδρῶτες καί ἀγῶνες, ὑπάρχει κάποια θεϊκή ἐργασία καί τάξη. Καί ἔτσι πρέπει βέβαια νά βιάζουμε τόν ἑαυτό μας, ἕως ὅτου παρουσιασθεῖ ἡ ὥρα τοῦ φαγητοῦ. Ἀργότερα, ἀφοῦ εὐχαριστήσουμε τόν Κύριο, πού ἀπό φιλανθρωπία καί μόνο μᾶς χορταίνει πλήρως καί διπλά, δηλ. καί μέ πνευματική καί μέ ὑλική τροφή, πρέπει νά ἀφιερώνουμε τήν ἐνθύμησή μας στή μελέτη καί τή μνήμη τοῦ θανάτου, καί τήν ἑπομένη (ἡμέρα) πάλι νά καταπιανόμαστε μέ τήν πρωινή μας ἐργασία.
" Ὁ Θεὸς ὁ Θεός μου, πρὸς σὲ ὀρθρίζω·
ἐδίψησέ σε ἡ ψυχή μου,
ποσαπλῶς σοι ἡ σάρξ μου ἐν γῇ ἐρήμῳ καὶ ἀβάτῳ καὶ ἀνύδρῳ".
(Ψαλμ. 62, 2)
Ὅταν τά κάνουμε ὅλα αὐτά κάθε μέρα, θά κατορθώσουμε νά ξεφύγουμε ἀπό τά δίχτυα τοῦ νοητοῦ ἐχθροῦ (τοῦ διαβόλου). Αὐτή ἡ τακτική αφοῦ παγιωθεῖ μέσα μας, γενννᾶ αὐτά τά τρία:
- τήν πίστη,
- τήν ἐλπίδα
- καί τήν ἀγάπη.
- Καί ἡ πίστη μᾶς ὁδηγεῖ ἀληθινά στόν φόβο τοῦ Θεοῦ.
- Ἡ ἐλπίδα, ἀφοῦ ξεπεράσει τόν δουλικό φόβο, ἑνώνει τόν ἄνθρωπο μέ τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ· ἀφοῦ βέβαια ἡ ἐλπίδα δέ ντροπιάζει (Ρωμ. ε΄ 5), ἐπειδή γνωρίζει νά γεννᾶ τή διπλή ἀγάπη (πρός τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο), πάνω στήν ὁποία στηρίζονται ὁ Νόμος καί οἱ Προφῆτες (πρβλ. Ματθ. κβ'40).
- Καί ἡ ἀγάπη ποτέ δέν ξεπέφτει, ἀλλά ἀφοῦ γίνει αἰτία στήν παρούσα ζωή νά τηρεῖ τίς θεῖες ἐντολές, ἐκεῖνος πού τήν ἔχει, τόν συνδεύει καί στή μέλλουσα.
(συνέχεια...)
ΝΗΠΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
(α' μέρος)
Ὅσιος Φιλόθεος ὁ Σιναΐτης
Μικρή Φιλοκαλία
Πηγή: Μικρή Φιλοκαλία (2), Εὐάγγελου Γ. Καρακοβούνη, Θεολόγου
