Α. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΩΣ
Τά ἄδυτα τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου (ἀκόμη καί τό λεγόμενο ἀσυνείδητο), τά βαρυφορτωμένα ἀπό διάφορα ὀδυνηρά βιώματα, ἐνοχές καί ἴσως κατάθλιψη, εἶναι γνωστά στόν Θεό καί ἀποκαλύπτονται στόν ἀγωνιζόμενο πιστό διά τῆς ἀσκητικῆς-μυστηριακῆς ζωῆς. Μέ τήν Θεία Χάρη, κατ’ ἐξοχήν διά τοῦ Μυστηρίου τῆς Ἱερᾶς Γενικῆς Ἐξομολογήσεως, στήν ὁποία θά ἀναφερθοῦμε πιό κάτω, θεραπεύονται καί αὐτά. Δέν θεραπεύονται μέ ψυχαναλύσεις, ψυχοθεραπεῖες ἤ ψυχοφάρμακα.
«Τὴν ἀδυναμία νὰ θεραπεύσουν τὰ φάρμακα τὶς ψυχικὲς δυσκολίες», παρατηρεῖ ὁ ἰατρός Σωτήρης Ἀδαμίδης, «μοῦ τὴν εἶχε τονίσει ὁ γέροντας Πορφύριος, πάρα πολλὲς φορὲς μὲ τὸν πιὸ κατηγορηματικὸ τρόπο. (ἔλεγε ὁ Ὅσιος) «Ε, τί... τὸ πιστεύεις αὐτὸ ποῦ σου λέω; Τὸ ἔχεις ἰδεῖ;...δὲν λύνονται μ’ αὐτὰ τὰ προβλήματα τῶν ἀνθρώπων». «Δὲν τὰ θέλω ἐγὼ αὐτά...», ἔλεγε, ἐννοώντας ψυχαναλυτικὲς καὶ ψυχιατρικὲς ἑρμηνεῖες καὶ θεραπεῖες, ἀνθρωποκεντρικὲς θεωρήσεις τῶν προβλημάτων μας...Καὶ φυσικὰ δὲ λύνεται τὸ πρόβλημα μὲ τὰ ἀγχολυτικὰ ἢ τὰ ἀντικαταθλιπτικά ἢ τὶς ἀνοησίες τύπου ὕπνωσης, ποὺ ἐφαρμόζουν ἀρκετοὶ ψυχίατροι – ψυχαναλυτές[12].
«Πᾶνε καὶ χάνουν τόσες ὧρες... καὶ ξοδεύουν τόσα λεπτά... δὲν ἔρχονται στὴν ἐκκλησία μας, στὸν πνευματικό, νὰ τοὺς πεῖ τί κρύβεται πίσω ἀπὸ τὰ ὅσα ὑποφέρουν καὶ νὰ γίνουν πραγματικὰ καλά...», μᾶς ἔλεγε ὁ πατὴρ Πορφύριος»[13].Διά τοῦ δευτέρου Βαπτίσματος, πού εἶναι τό Μυστήριο τῆς Μετανοίας-Ἐξομολογήσεως ὁ ἄνθρωπος ἐπανενεργοποιεῖ τήν Θεία Χάρη πού ἔλαβε μέ τό Ἅγιο Χρῖσμα καί καλλιεργώντας τόν Θεῖο Ἔρωτα θεραπεύεται.
«Μωρέ», ἔλεγε σέ ἀνάλογη περίπτωση ὁ Ὅσιος Γέροντας, «τί εἶναι αὐτὰ τὰ ἀπωθημένα πού γράφει (κάποιος γιατρὸς ὑπέβαλε τὴν γραπτὴ ἐρώτηση), ἂν ἔχουν σχέση μὲ τὸ ψυχικό του πρόβλημα; Τί εἶναι αὐτὰ τὰ κληρονομικά; Ὅλα αὐτὰ ποὺ γράφει εἶναι ἀπὸ τὸν παλαιὸν ἄνθρωπο, ποὺ ἔχουμε μέσα μας.
Ὅταν ὅμως ἀγαπήσουμε τὸν Χριστό μὲ ὅλη μας τὴν ψυχή, ὅταν ἔρθει ὁ θεῖος ἔρωτας μέσα μας, τότε ὅλα τὰ προβλήματα φεύγουν καὶ γεμίζουμε μὲ πνευματικὴ χαρά. Ἐσύ, μωρὲ (ἀπευθυνόμενος στὸ συγγραφέα τοῦ βιβλίου[14]), τὰ ξέρεις αὐτά, σοῦ τὰ εἶπα τόσες φορές. Οἱ ψυχίατροι καὶ οἱ ψυχολόγοι μιλοῦνε γιὰ ἀπωθημένα καὶ κληρονομικά, γιατί δὲν γνωρίζουν τὴν ἀνθρώπινη ψυχή, ποὺ μόνο μὲ τὸν θεῖο ἔρωτα θεραπεύεται καὶ ζεῖ τὴν ἐν Χριστῷ χαρά. Οἱ ἀσθένειες ὀφείλονται στὴν ἁμαρτία. Ὅταν ὅμως κατοικήσει μέσα σ’ ὅλη τὴν ψυχὴ ὁ Χριστός, τότε φεύγει ἡ ἁμαρτία, φεύγει καὶ ἡ ἀσθένεια»[15].
Δυστυχῶς πολλοί ἀντί νά ἀποκαταστήσουν τήν σχέση τους μέ τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία διά τοῦ Μυστηρίου τῆς Μετανοίας-Ἐξομολογήσεως, τρέχουν στούς Ψυχολόγους-ψυχιάτρους καί ἁπλῶς «ναρκώνονται» ἀλλά δέν θεραπεύονται. Κάποτε καί πνευματικοί προσπαθοῦν νά παίξουν αὐτό τό ρόλο ἤ στέλνουν σέ ψυχιάτρους χωρίς πραγματική ἀνάγκη, δηλαδή χωρίς νά ὑπάρχει βλάβη τοῦ νευρικοῦ συστήματος.
«Ὅλος ὁ κόσμος καὶ ποὺ πιστεύουνε καὶ ποὺ δὲν πιστεύουνε», παρατηροῦσε ὁ Ὅσιος Πορφύριος,«αὐτὸ τὸ πράγμα τοὺς ἐτρώει... ἡ ἀπομάκρυνσις ἀπὸ τὸ Θεό, ποὺ φέρνει τὴ μοναξιά. Καὶ ὅταν ἀρνεῖσαι ἕνα μυστήριο... ἕνα μυστήριο... Ἔχουνε γίνει τόσοι γιατροὶ ψυχίατροι, ψυχαναλυταί, ψυχολόγοι καὶ δέχονται ἀσθενεῖς... Ποιοὺς ἀσθενεῖς, βρέ, ποιὸς εἶσαι ἐσὺ πού θὰ δεχθεῖς ἀσθενεῖς; Καὶ στὸ τέλος πάει: Τί βλέπεις γιατρέ μου... «Δὲν ἔχεις τίποτα... Ἔχεις ἀνασφάλεια». Τί θὰ πεῖ ἀνασφάλεια; «δὲν ἔχεις τίποτα, πάρε αὐτό». Ἅμα δὲν δώσεις τὸν ἑαυτό σου στὸν Θεό, τί νὰ σοῦ κάνει αὐτό. Θὰ σὲ ναρκώσει σήμερα, αὔριο μπορεῖ νὰ σοῦ ‘ρθεῖ πιὸ μεγάλη»[16].
Τό μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως καί μάλιστα τῆς Γενικῆς Ἐξομολογήσεως ὁ θεοφώτιστος Ἅγιος Γέροντας τό ὀνόμαζε θεία ψυχανάλυση. Αὐτή εἶναι πολύ ἀνώτερη καί ἀποτελεσματικότερη ἀπό τήν ἀνθρώπινη ἡ ὁποία ἀντίθετα βλάπτει πολύ.
ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!
Ἀρχιμ. Σάββας Ἁγιορείτης
[13] Σωτήρη Ἀδαμίδη, Θεραπευτική τῶν Πατέρων καί ψυχανάλυση, Ἐκδόσεις Σταμούλη
[14] Κωνσταντίνου Γιαννιτσιώτη, «Κοντά στον γέροντα Πορφύριο». Έκδοση Ιερού Γυναικείου Ησυχαστηρίου η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος, Αθήναι, 1995, σελ. 199.
[15] Ὅ. π.
[16] Ὅ. π., σέλ. 199.
